Nazewnictwo w gminie Dopiewo (1) – wolna amerykanka

Do podjęcia tematu skłoniła mnie dyskusja na forum Moje Dopiewo nt. nadawania nazw osiedli, realizowanych przez deweloperów na terenie Dąbrówki i Dopiewca - Dąbrówka Leśna Polana Moim skromnym zdaniem inicjatorzy nadawania nazw osiedlom przekroczyli swoje kompetencje i próbują wyręczać uprawnione w tym zakresie organy, takie jak Rada Gminy Dopiewo czy właściwe ministerstwo administracji publicznej.

Nadawanie nazw własnych ulic, placów, miejscowości czy ich części - uregulowane jest konkretnymi przepisami wynikającymi z ustawy o drogach publicznych, o samorządzie gminnym lub ustawy o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych. Nie ma więc mowy o dowolności i ustalaniu nazw przez mieszkańców czy deweloperów. Gdyby była taka możliwość, każdy mieszkaniec mógłby nadać dowolną nazwę swojej nieruchomości i domagać się jej respektowania np. w przypadku dostarczania korespondencji.

Nadawanie nazw ulic, placów czy nawet osiedli, w przypadku gdy do nazw tych będą przypisywane adresy nieruchomości, leży w kompetencji rady gminy. Jeżeli droga lub teren jest własnością Gminy, rada gminy z urzędu nadaje nazwę, zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym. W przypadku, gdy droga i teren, przez który ona przebiega, jest własnością prywatną, nadanie nazwy wymaga pisemnej zgody jej właściciela. Zawsze jednak nadanie nazwy następuje w drodze uchwały rady gminy, publikowanej następnie w dzienniku urzędowym województwa. Po wejściu w życie nazwa ta zostaje wpisana do rejestru urzędu statystycznego i dopiero wówczas można jej oficjalnie używać.

W przypadku nazw miejscowości lub ich części, takich jak np. osiedla mieszkaniowe w Dąbrówce (Osada Leśna czy Osiedle Księżnej Dąbrówki) lub Dopiewcu (Osiedle Ruczaj przemianowane ostatnio na Leśną Polanę) procedura jest znacznie bardziej skomplikowana. W tym przypadku stosuje się przepisy ustawy o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych. Ustawa ta nakłada znacznie większe rygory przy nadawaniu nazwy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 w/w ustawy, urzędowe nazwy ustala, zmienia lub znosi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw administracji publicznej. Ustalenie, zmiana lub zniesienie nazwy musi być poprzedzone stosownym postępowaniem, określonym w art. 8 w/w ustawy:

1. Urzędowa nazwa jest ustalana, zmieniana lub znoszona na wniosek rady gminy, na obszarze której jest położona miejscowość lub obiekt fizjograficzny.

2. Rada gminy przedstawia wniosek, o którym mowa w ust. 1, ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej za pośrednictwem wojewody. W przypadku wniosku dotyczącego nazwy miejscowości zamieszkanej rada gminy jest obowiązana uprzednio przeprowadzić w tej sprawie konsultacje z mieszkańcami tej miejscowości, w trybie, o którym mowa w art. 5a ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

3. Urzędowa nazwa może być ustalona, zmieniona lub zniesiona przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej z jego inicjatywy, a także z inicjatywy Komisji. Przed ustaleniem, zmianą lub zniesieniem urzędowej nazwy, minister występuje do rady gminy, starosty, właściwego miejscowo wojewody i Komisji, a w przypadku obiektu fizjograficznego także zarządu województwa - o opinię. Opinia rady gminy jest poprzedzana przeprowadzeniem konsultacji z mieszkańcami miejscowości, której sprawa dotyczy.

4. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) uchwałę rady gminy w sprawie wystąpienia o ustalenie, zmianę lub zniesienie urzędowej nazwy, wraz z uzasadnieniem;

2) w przypadku obiektu fizjograficznego - także opinie zarządów województw, na terenie których obiekt się znajduje;

3) omówienie wyników konsultacji przeprowadzonych z mieszkańcami miejscowości, której wniosek dotyczy;

4) opinię starosty powiatu, na terenie którego jest położona miejscowość lub obiekt fizjograficzny, jako właściwego w sprawach geodezji i gospodarki gruntami;

5) mapę topograficzną z zaznaczonymi granicami miejscowości, jej części lub obiektu fizjograficznego, będących przedmiotem wniosku;

6) informację o kosztach finansowych proponowanej zmiany.

5. Wymóg zasięgnięcia opinii uznaje się za spełniony:

1) w przypadku niewyrażenia opinii, o których mowa w ust. 3, w terminie 60 dni od dnia otrzymania wystąpienia o opinię;

2) w przypadku niewyrażenia opinii, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i 4, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia o opinię.

6. Wojewoda jest obowiązany przekazać ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej wniosek, o którym mowa w ust. 1, nie później niż w ciągu 30 dni od jego otrzymania, dołączając swoją opinię. Wniosek przekazany przez wojewodę podlega zaopiniowaniu przez Komisję.

7. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej w terminie do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok, w którym ma nastąpić ustalenie, zmiana lub zniesienie urzędowej nazwy.

8. Ustalenie, zmiana lub zniesienie urzędowych nazw następuje z dniem 1 stycznia.

9. W przypadku negatywnego rozpatrzenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw administracji publicznej zawiadamia niezwłocznie, za pośrednictwem wojewody, wnioskodawcę o przyczynach nieuwzględnienia wniosku.

Jak więc widać procedura nadania nazwy części miejscowości, jak to ma miejsce w przypadku osiedli mieszkaniowych na terenie gminy Dopiewo, jest skomplikowana i długotrwała – potrzeba min. 1 roku, aby nowa nazwa stała się obowiązująca. Co istotne, nadanie nowej nazwy miejscowości lub jej części wymaga przeprowadzenia konsultacji społecznych wśród mieszkańców miejscowości, której ta zmiana ma dotyczyć.

Nie wiem, czy deweloperzy znają obowiązujące przepisy, czy po prostu poszli na skróty? Należy jednak podkreślić, że używane przez nich nazwy osiedli na terenie Dąbrówki, Dopiewca czy Skórzewa (osiedla Makowe od I do IV) nie mają żadnej podstawy prawnej. Oczywiście można się nimi posiłkować w życiu codziennym, nie powinny być jednak używane w informacjach oficjalnych, takich jak biuletyny, mapy, przewodniki, czy korespondencja urzędowa.

Swego czasu na terenie gminy Rokietnica również nadane zostały nieformalne nazwy nowych osiedli mieszkaniowych jak: Parkowe, Topolowe, Zielony Lasek, Zmysłowo, Spokojne czy Kobylniki Małe. Nazwy te znalazły się nawet w tekstach planów zagospodarowania przestrzennego czy mapach turystycznych wydawanych przez Urząd. Obecnie jednak wszystkie te nazwy, jako nieformalne, nie są oficjalnie używane. Istnieją jedynie w świadomości społecznej w celu ułatwienia lokalizacji nieruchomości.

Uważam więc, że władze gminy Dopiewo powinny wziąć się za uporządkowanie nazewnictwa. Dotychczasowa wolna amerykanka w tym zakresie, wprowadzona zresztą za czasów byłego wójta Andrzeja Strażyńskiego, może doprowadzić w przyszłości do wielu problemów, związanych z wprowadzonym na dziko nazewnictwem. Podkreślam, że jedynie nazwy, znajdujące się w rejestrze urzędu statystycznego, są obowiązujące. Wszystkie inne, nadawane czy to przez osoby fizyczne czy podmioty gospodarcze, nie mają mocy prawnej.

Obserwatorka I (Pierwsza)