Komisja Rolnictwa i Ładu Przestrzennego Rady Gminy Dopiewo 13 kwietnia 2015 r. – dopiewska niemoc

W związku z tym, iż w przekonaniu przewodniczącego RG Leszka Nowaczyka udostępnianie nagrań z posiedzeń Komisji jest technicznie niemożliwe (czyżby publikacja pisemnych protokołów z komisji, również przerastała możliwości techniczne Urzędu Gminy?), w miarę możliwości będę starać się przybliżać poruszaną na posiedzeniach tematykę. Z konieczności będzie to przegląd wybiórczy. W poniedziałek 13 kwietnia 2015 r. odbyło się kolejne posiedzenie Komisji Rolnictwa, Ładu Przestrzennego i Ochrony Środowiska, na którym poruszono kilka tematów, z których szczególnie zainteresowały mnie dwa: tworzenie stref aktywizacji gospodarczej w gminie Dopiewo oraz rozszerzenie obszaru dostępnego dla sprzętu motorowodnego nad jez. Niepruszewskim.

Pierwszy temat nagłośniony został, przez zaproszoną na Komisję, pracownicę Ośrodka Doradztwa Rolniczego Annę Kucharską. Zwróciła ona uwagę, że władze Gminy nic nie zrobiły w kwestii pozyskiwania gruntów, znajdujących się w zasobach Agencji Nieruchomości Rolnych.

Przez ostatnie 25 lat nie pozyskano praktycznie żadnych gruntów, które można było przekształcić i sprzedać prywatnym inwestorom. W zasadzie wszystkie grunty na terenie Gminy, przeznaczone pod działalność gospodarczą, znajdują się w rękach prywatnych.

Samorządy lokalne mają takie samo prawo do nabywania gruntów, jak podmioty prywatne czy prawne. W pewnych sytuacjach są nawet uprzywilejowane w porównaniu do innych nabywców, dysponując prawem pierwokupu. W gminie Dopiewo nigdy jednak z tych możliwości nie korzystano.

Zwolennicy byłego wójta Andrzeja Strażyńskiego, a zarazem obecnego Adriana Napierały, będą starali się obarczyć winą za zaniedbania Zofię Dobrowolską. Jednak główna odpowiedzialność za zaniechania, spada na Andrzeja Strażyńskiego. Największe możliwości pozyskiwania gruntów istniały pod koniec lat 90-tych ub. wieku oraz w pierwszych latach XX wieku. Wówczas to, ANR dysponowała największą pulą gruntów, często o bardzo atrakcyjnych lokalizacjach. Niestety były wójt Andrzej Strażyński ograniczał się do pozyskiwania tych terenów, które Gmina mogła przejąć nieodpłatnie. Na pozór było to korzystne działanie – Gmina nie ponosiła żadnych kosztów. Jednak było to związane z ograniczeniem prawa do dysponowania nieruchomością. Gmina przez 10 lat nie mogła takich gruntów sprzedać. Ponadto ANR, zgodnie z przepisami, nieodpłatnie może przekazywać nieruchomości jednostkom samorządu terytorialnego, wyłącznie na cele publiczne. Tak więc, w ten sposób Gmina nie mogła pozyskiwać gruntów, które w dalszej kolejności można by przekształcić na tereny działalności gospodarczej i zaoferować do sprzedaży inwestorom.

Jako przykład innego, racjonalnego podejścia do tematu, Anna Kucharska wymieniła gminę Buk. W rejonie węzła autostrady A2 i drogi wojewódzkiej 307 stworzono Park Przemysłowy „Buk” o powierzchni ok. 206 ha. Z podanych przez p. Kucharską informacji wynika (nie udało mi się ich zweryfikować w Internecie), że większość gruntów wykupiła gmina Buk. Dla terenów tych opracowano plany zagospodarowania przestrzennego i zaoferowano inwestorom. W wyniku takiego działania powstała strefa przemysłowa, skupiająca co najmniej 25 potężnych zakładów. Zapewniają one pracę lokalnej społeczności a Gminie dodatkowe dochody. Co więcej, władzom gminy Buk udało się w dużym stopniu uzbroić w/w teren przy wykorzystaniu funduszy unijnych, co było dodatkową zachętą dla inwestorów.

Strefę przemysłową w gminie Buk tworzono w latach 1996-2008, tj. w okresie, kiedy były wójt gminy Dopiewo Andrzej Strażyński, przy pomocy ówczesnej Rady Gminy (Leszek Nowaczyk, Wojciech Dorna) przeznaczał kolejne setki hektarów pod budownictwo mieszkaniowe.

Różnice pomiędzy w/w gminami najlepiej obrazuje struktura dochodów. Gmina Buk, z tytułu podatku od nieruchomości od osób prawnych, planuje w 2015 r. uzyskać dochody w wysokości 10,5 mln złotych, co stanowi prawie 25% wszystkich dochodów. W gminie Dopiewo ten podatek ma przynieść 7,3 mln złotych dochodu czyli zaledwie 9,5% wszystkich dochodów. W zasadzie dane te nie wymagają dodatkowego komentarza.

Na razie trudno powiedzieć, jakie efekty przyniosą działania władz obecnej kadencji. Możliwości pozyskiwania gruntów przez Gminę są z pewnością coraz mniejsze – zasoby Agencji Nieruchomości Rolnych nieustannie się kurczą. Podejmowane są co prawda uchwały, w sprawie planów zagospodarowania przestrzennego. Dotyczą one jednak wyłącznie terenów prywatnych, do tego o wysokiej przydatności dla rolnictwa – Więckowice, Fiałkowo. Obawiam się, że gmina Dopiewo swoją szansę na dogonienie Komornik, Suchego Lasu czy Buku – o Tarnowie Podgórnym nie wspomnę – już zaprzepaściła. A zawdzięczać to może radosnej twórczości byłego wójta Andrzeja Strażyńskiego oraz ówczesnej Rady Gminy z Leszkiem Nowaczykiem na czele.

Drugim tematem omawianym na Komisji, który wzbudził moje zainteresowanie, była sprawa korzystania z motorowego sprzętu pływającego (motorówek i skuterów wodnych) na obszarze całego jez. Niepruszewskiego – obecnie pozwolenie dotyczy części jeziora, położonej na terenie gminy Buk. Z wnioskiem o zgodę wystąpił mieszkaniec Zborowa Andrzej Szymański, który przybył na Komisję w towarzystwie Pawła Michniuka i p. Rybarczyka.

Z mojego punktu widzenia interesująca była, zarówno postawa wnioskodawcy, jak i członków Komisji. Odniosłam wrażenie, że kompromis w rozumieniu Andrzeja Szymańskiego polega na bezwarunkowej akceptacji przez Radnych wszystkich jego postulatów.

Argumentacja, jakiej używał była bardzo szeroka: powoływał się na wyroki Trybunału Konstytucyjnego, wyznaczenie stref zakazu ruchu, ograniczenie prędkości na jeziorze, jego własne zasługi na rzecz Gminy (współfinansowanie linii światłowodowej, przekazanie kamery do monitoringu) i wiele innych.

Ze strony Radnych jednoznaczne stanowisko miał odwagę przedstawić jedynie Tadeusz Bartkowiak, który jest przeciwnikiem rozszerzenia strefy dla motorówek na całe jezioro. Pozostali - albo nie odzywali się w ogóle, albo w taki sposób, żeby tylko nie zdenerwować wnioskodawców. Natomiast jeden z wnioskodawców, Paweł Michniuk, zachował się  wyjątkowo niegrzecznie. Na nieustępliwe stanowisko radnego Tadeusza Bartkowiaka zareagował mówiąc, że „tylko osioł nie zmienia zdania”. Notabene w 2010 r. Paweł Michniuk startował na radnego Gminy z okręgu Więckowice.

Z przebiegu dyskusji dość jednoznacznie wynikało, że Andrzej Szymański zamierza przeforsować swój wniosek za wszelką cenę, nie bardzo licząc się z potrzebami innych użytkowników jez. Niepruszewskiego, przede wszystkim plażowiczów i wędkarzy. Generalnie wnioskodawca postuluje wprowadzenie takich zasad, jakie obowiązują po drugiej stronie jeziora, na terenie gminy Buk, z dopuszczeniem korzystania ze sprzętu wodnego w soboty i niedziele.

Moim zdaniem w dyskusji pominięto kilka istotnych elementów. Pierwsze to stosunek ilości osób wypoczywających na plaży w Zborowie do korzystających z motorowego sprzętu wodnego. W okresie letnim, w lipcu i sierpniu, szczególnie w dni wolne od pracy, z plaży korzysta do tysiąca osób. W tym samym czasie motorowego sprzętu wodnego używa kilkanaście, maksymalnie kilkadziesiąt osób. W moim przekonaniu, należy w pierwszej kolejności uwzględnić potrzeby i oczekiwania większości.

Druga sprawa to długość sezonu wodnego. Dla plażowania i kąpieli są to właściwie tylko 2 miesiące – lipiec i sierpień. Natomiast sporty motorowodne można uprawiać przez większą część roku – uchwała Rady Powiatu Poznańskiego zezwala na pływanie po jez. Niepruszewskim od maja do grudnia. Wyłączenie więc sobót i niedziel w okresie lipiec-sierpień z możliwości korzystania przez motorówki - nie byłoby dla motorowodniaków katastrofą.

Wiele osób przybywających na plażę w Zborowie - na co dzień przebywa w hałasie, czy to w pracy, czy w czasie przejazdów a nawet w domu. Oczekują więc minimalnego chociaż komfortu w trakcie korzystania z wypoczynku nad jeziorem. Trudno mówić jednak o ciszy, gdy z plaży korzysta kilkaset osób. Jeżeli dodamy do tego hałas motorówek i skuterów wodnych, to o wypoczynku można zapomnieć.

Kolejną sprawą, o której zapomniano w dyskusji, jest ochrona środowiska. Północno-wschodni brzeg jez. Niepruszewskiego, między Zborowem a Więckowicami, to obszar chronionego krajobrazu. Jest to równocześnie miejsce lęgowe ptaków. Ruch motorówek i skuterów wodnych, szczególnie w okresie wiosennym, z pewnością będzie miał negatywny wpływ na warunki gniazdowania. Z opracowań przyrodniczych wynika, że jez. Niepruszewskie jest jednym z 30 najważniejszych w Wielkopolsce jezior dla ptaków w czasie migracji. Niestety, wnioskodawcy, co w tej sytuacji jest oczywiste, na temat ochrony przyrody nawet się nie zająknęli. Radni, co już jest mniej zrozumiałe, również sprawami środowiska się nie zainteresowali.

Na koniec, ponieważ Andrzej Szymański próbował przedstawić siebie, jako dobroczyńcę dla gminy Dopiewo i jej mieszkańców, pozwolę sobie na pewne wątpliwości. Jak sam powiedział, zakupił dla Gminy kamerę do monitoringu oraz współfinansuje budowę światłowodu do Zborowa, który pozwoli mieszkańcom na korzystanie z Internetu. Nigdzie jednak nie udało mi się znaleźć informacji, ile ta dobroczynność będzie go kosztować? Co do wieku kamery swoje wątpliwości zgłosił Jacek Szewczyk na stronie Gminy – link . Poza tym, co jest powszechną praktyką tzw. dobroczyńców ludzkości - przedsiębiorcy mają zwyczaj wliczać darowizny do kosztów prowadzonej działalności gospodarczej.

Interesuje mnie również sprawa pomostu na brzegu jeziora, który przy swojej nieruchomości zbudował Andrzej Szymański. Jest to jeden z co najmniej 5 pomostów prywatnych, które zbudowano w tej części jez. Niepruszewskiego. Pomost, wraz z prowadzącą do niego utwardzoną drogą wychodzi 38 m poza granicę nieruchomości. Działka p. Szymańskiego, podobnie jak i pozostałe nieruchomości w tej części Zborowa, nie przylega bezpośrednio do brzegu jeziora – jest oddalona o kilkanaście metrów od tafli wody. Czy Pan Szymański uzyskał zgodę na budowę pomostu na terenie należącym do Skarbu Państwa? Czy umożliwia korzystanie z brzegu jeziora mieszkańcom, np. wędkarzom? Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy prawo wodne – „właściciel nieruchomości przyległej do wód objętych powszechnym korzystaniem (jez. Niepruszewskie zalicza się do tej kategorii – przyp. autora) jest obowiązany zapewnić dostęp do wody w sposób umożliwiający to korzystanie”. Art. 34 ust. 1 w/w ustawy stanowi natomiast, że „każdemu przysługuje prawo do powszechnego korzystania ze śródlądowych powierzchniowych wód publicznych…”. Czy Andrzej Szymański, oczekując od Rady Gminy realizacji postulatów, wywiązuje się ze swoich obowiązków wynikających z w/w przepisów?

Radni powinni również zainteresować się podziałami geodezyjnymi, dokonanymi w obrębie lotniska oraz terenów przyległych. W ostatnim czasie teren o powierzchni przeszło 26 ha podzielony został na działki o powierzchni 3 tys. m2 każda. Wydzielono również działki sprawiające wrażenie dróg dojazdowych o szerokości 10 m. Podział dokonany został w gruntach rolnych na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. W takim przypadku nie jest konieczne uchwalenie planu ani uzyskanie warunków zabudowy. Użytkowanie lądowiska nie wymaga dzielenia go na kilkadziesiąt identycznych działek. W Studium Gminy teren ten przewidziany jest na usługi sportu, grunty rolne oraz w niewielkiej części pod budownictwo mieszkaniowe. Ponieważ brak jest planu zagospodarowania, teren można przekształcić w drodze decyzji o warunkach zabudowy – zasada tzw. dobrego sąsiedztwa ma tu pełne zastosowanie. Przekształcenie tych gruntów na tereny zabudowy mieszkaniowej byłoby kolejnym gwoździem do trumny dla finansów publicznych Gminy (całkowity brak infrastruktury komunalnej), jak również przyczyniłoby się do dalszej degradacji środowiska naturalnego.

Podsumowując uważam, że Radni powinni wnikliwiej analizować tematy i brać pod uwagę przede wszystkim dobro ogółu, a nie realizować tylko oczekiwania jednostek. Śmieszy mnie również stawanie na baczność na hasło „przedsiębiorca”. Jak już zaznaczyłam wcześniej, tylko radny Tadeusz Bartkowiak miał odwagę przedstawić swoje stanowisko w sprawie udostępnienia jez. Niepruszewskiego dla motorówek, za co został porównany do osła. Przedsiębiorcy niezmiernie rzadko kierują się dobrem publicznym, na pierwszym miejscu stawiają przede wszystkim swój prywatny interes. Ponadto, jeżeli ktoś tak otwarcie, jak Andrzej Szymański, afiszuje się ze swoją dobroczynnością, to zazwyczaj ma w tym jakiś interes.

Obserwatorka I (Pierwsza)