Dopiewska Straż Gminna przykładem niekompetencji?

Do popełnienia dzisiejszego artykułu sprowokowała mnie informacja, która ukazała się na stronie Pulsu Gminy, dotycząca zakupu nowego radiowozu dla Straży Gminnej, - link. Mimo, iż jak twierdzi komendant Straży Zbigniew Kowalczyk, jest to najtańszy model pojazdu dla takich służb, moje wątpliwości budzi, czy efektywność i kompetencje strażników uzasadniają ponoszone przez społeczeństwo koszty.

Nie mam zamiaru oceniać skuteczności działania Straży Gminnej, od tego są władze Gminy. Niepokoi mnie inny aspekt, a mianowicie nieznajomość prawa przez osoby, które powinny stać na straży porządku. Moje obawy dotyczą szczególnie kompetencji komendanta Straży Zbigniewa Kowalczyka.

Kilkakrotnie udowodnił, że jest osobą chętną do karania mieszkańców, nie zastanawiając się - czy ma do tego podstawy prawne?

Nie oczekuję, że komendant Straży Gminnej będzie znał obowiązujące go przepisy na pamięć. Sam Kodeks Wykroczeń to 166 paragrafów. Do tego dochodzi ustawa o strażach gminnych wraz z kilkunastoma aktami wykonawczymi, przepisy o ruchu drogowym, o czystości i porządku w gminie oraz wiele innych. Nie liczę, że Komendant będzie się uczył wszystkich przepisów na pamięć – jest to niecelowe i niemożliwe. Uważam jednak, że powinien orientować się w obowiązujących przepisach na tyle, aby wiedzieć, kiedy i co można od obywateli egzekwować. A z tym, moim zdaniem, w naszej Gminie nie jest najlepiej.

Pierwszym takim przykładem może być zakaz podlewania ogrodów, wprowadzony Zarządzeniem Wójta nr 39/11 z 7 czerwca 2011 r. - link a zatwierdzony uchwałą Rady Gminy nr IX/83/11 z 27 czerwca 2011 r. -  link. Jak wynika z protokołu Sesji, mimo iż radny Radosław Przestacki miał wątpliwości, czy łamanie zakazu podlewania ogrodów jest wykroczeniem (Kodeks Wykroczeń nie zawiera takiego paragrafu), natomiast podobnych zastrzeżeń nie miał komendant Zbigniew Kowalczyk. Co więcej wiedział, jaką grzywnę można za to rzekome wykroczenie nałożyć (od 20 zł do 500 zł). Pytanie, gdzie takie informacje uzyskał, bo chyba nie na podstawie obowiązujących przepisów?

Kolejnym przykładem, świadczącym o braku kompetencji może być próba wymuszania na mieszkańcach obowiązku podłączania się do kanalizacji sanitarnej. Co prawda nakaz ten próbował wprowadzić prezes ZUK Adrian Napierała, ale pomóc mu w tym miała Straż Gminna. W komunikacie ZUK Dopiewo z 29 stycznia 2014 r. czytamy m.in.: „W przypadku niewykonania obowiązku podłączenia do sieci kanalizacyjnej organ wykonawczy gminy jest zobowiązany do wydania decyzji administracyjnej nakazującej wykonanie obowiązku przyłączenia. Niezależnie od ww. decyzji, straż gminna uprawniona jest do nałożenia na właściciela nieruchomości mandatu karnego za nie podłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej wbrew obowiązkowi.”. Nie wydaje mi się, aby komunikat ten został opublikowany bez uzgodnienia z Komendantem Straży Gminnej. Z posiadanej przeze mnie wiedzy wynika, że istnieje obowiązek podłączenia do sieci kanalizacyjnej, jednak żadne przepisy nie określają terminu, w jakim należy to zrealizować.

Następny temat to egzekwowanie przepisów o ruchu drogowym. Wydaje mi się, że i z tym Komendant Straży Gminnej miewa kłopoty. Zdarzyło mi się być świadkiem próby ukarania kierowcy za naruszenie zakazu parkowania przy ul. Sportowej w Dopiewie – obowiązuje tam tzw. strefa zamieszkania (znak D-40), w której pojazdy parkować wolno tylko w wyznaczonych miejscach. Właścicielce samochodu zdarzyło się wjechać na długości ok. 1 m poza stojący przy piekarni znak. Komendant Straży osobiście zamierzał wyegzekwowanie zakazu i ukarać osobę, która w tak „karygodny sposób” naruszyła prawo. Gdyby jednak znał przepisy, nigdy by do tej żenującej sytuacji nie doszło. Kobieta, którą Komendant chciał ukarać, była tak przerażona jego reakcją, że wyglądało, iż za chwilę dostanie zawału serca. Znak D-40 jest znakiem oznaczającym strefę, na której występują określone ograniczenia dla kierowców i w związku z tym oprócz znaku oznaczającego początek strefy, zarządca drogi zobowiązany jest do umieszczenia znaku oznaczającego jej koniec (D-41). Niestety, oznakowanie ul. Sportowej, Tysiąclecia i Powstańców jest zupełnie przypadkowe i całkowicie niezgodne z przepisami. Pisałam o tym już kilkakrotnie, jak na razie bez efektów. Jeżeli oznakowanie jest nieprawidłowe, to nie ma podstaw do egzekwowania zakazów i nakazów, jakie wynikają z ustawienia znaków. Pan Komendant, aby karać kierowców nie przestrzegających przepisów, powinien najpierw wyegzekwować od Urzędu Gminy prawidłowe oznakowanie dróg. Fakt, że w czasie, kiedy zdawał egzamin na prawo jazdy, znak D-40 jeszcze nie obowiązywał, nie jest żadnym usprawiedliwieniem. Dla informacji, zanim Pan Komendant podejmie kolejną akcję karania kierowców, proponuję zapoznać się z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. Niestety, Rozporządzenie to wraz z załącznikami, jest dość obszerne i wymaga sporo czasu na zapoznanie się z jego treścią - link.

Na koniec temat utrzymania czystości i porządku w gminie. Art. 117 § 1 Kodeksu wykroczeń stanowi: „Kto, mając obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonuje swoich obowiązków lub nie stosuje się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.” Natomiast art. 5 ust. 4 ustawy o czystości i porządku w gminach stanowi, że „Obowiązki utrzymania czystości i porządku na drogach publicznych należą do zarządu drogi.” Jak więc z w/w przepisów wynika, obowiązek utrzymania czystości dotyczy nie tylko osób prywatnych. Jak się wydaje tak samo karać można nie tylko osoby i podmioty prywatne ale także instytucje i organy. Dlaczego więc, Straż Gminna nie egzekwuje od Gminy tak oczywistych obowiązków, jak np. sprzątanie przystanków autobusowych? Dlaczego z takimi oporami odśnieżane są chodniki, których utrzymanie leży po stronie Gminy? Na zwróconą Komendantowi swego czasu uwagę, że chodnikiem przy dawnej poczcie na ul. Wyzwolenia w Dopiewie nie można przejść (zalegała na nim 10 cm warstwa mokrego śniegu) - odpowiedzią był histeryczny krzyk.

Wydaje mi się, że Komendant jest za to wyjątkowo spolegliwy wobec Wójta Gminy (w szybkości składania gratulacji Zofii Dobrowolskiej konkurować z nim może chyba tylko Jan Adam Wasielewski) - link oraz Prezesa ZUK. Odnoszę wrażenie, że jego nadgorliwość w przypodobaniu się władzom powoduje, iż zapomina sprawdzić, czy wydawane polecenia są zgodne z prawem.

Podsumowując uważam, że nowy włodarz będzie musiał przeprowadzić audyt we wszystkich jednostkach i służbach samorządowych. Można pompować kolejne setki tysięcy złotych, kupować kolejne samochody i gadżety służbowe - najważniejsze jednak, aby na właściwych stanowiskach zasiadały odpowiednie osoby z wyobraźnią do kreatywnego działania oraz otwarte na poszerzanie wiedzy.

Obserwatorka I (Pierwsza)